Αυτή τη στιγμή οι κοινωνίες της Ευρώπης και των χωρών που βρίσκονται στην περιφέρεια της Μεσογείου καλούνται να υποστηρίξουν βασικές ανάγκες και στοιχειώδη δικαιώματα που αφορούν τον προσφυγικό πληθυσμό που δραπετεύει από τους εκτοπισμούς, τις εκκαθαρίσεις αμάχων, τις άγριες εμφύλιες συρράξεις και πολέμους στη Συρία, στη Λιβύη, το Αφγανιστάν, το Σουδάν και αλλού.
Από τη δεκαετία του ’90 στην Ευρώπη, με το ιδεολόγημα της “ασφάλειας” αλλάζουν συνεχώς και δραματικά οι διακρατικές πολιτικές που υπονομεύουν τις συνθήκες για το άσυλο και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στόχος των ρατσιστικών πολιτικών είναι και η εκμετάλλευση της μεταναστευτικής ζωής και της εργασίας της. Τα τελευταία 20 χρόνια νέοι διακρατικοί αστυνομικοί και στρατιωτικοί θεσμοί των ευρωπαϊκών κρατών σε συνεργασία με απολυταρχικά καθεστώτα στην “περιφέρεια” της, έχουν κηρύξει πόλεμο ενάντια στην ανθρώπινη μετακίνηση και την προσφυγιά με αποτέλεσμα δεκάδες χιλιάδες νεκρών και αγνοούμενων που επιχειρούν να βρουν άσυλο και εργασία στις χώρες της Ευρώπης. 20.000 θάνατοι, από τη δεκαετία του ’90 τεκμηριώνονται από οργανώσεις δικαιωμάτων ως δολοφονίες για τις οποίες ευθύνονται οι αντι- μεταναστευτικές πολιτικές στην Ευρώπη, ενώ ο πραγματικός αριθμός παραμένει άγνωστος. Αντίθετα, οι θεσμοί προστασίας των δικαιωμάτων των προσφύγων παραμένουν χαλαροί και ανεπαρκείς.
Το ελληνικό κράτος, οι ρατσιστικές ομάδες και οι αντιλήψεις που υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία, τον τύπο και τα πολιτικά κόμματα, έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης. Στα ελληνικά στρατόπεδα κράτησης αντί για τα περίφημα ανθρώπινα δικαιώματα οι οικογένειες μεταναστών και προσφύγων αντιμετωπίζουν για χρόνια παράνομους εγκλεισμούς, άρνηση του δικαιώματος υποβολής αιτήματος για άσυλο, εξαναγκαστικές και επικίνδυνες επαναπροωθήσεις, βασανισμούς ακόμα και ανηλίκων προσφύγων από την αστυνομία. Παράλληλα, η μεταναστευτική εργασία (ένα τεράστιο κομμάτι της εργατικής τάξης στη χώρα) παρανομοποιείται και παραμένει πολύ πιο ευάλωτη από το κομμάτι των γηγενών: Ενώ έχουμε φτάσει πλέον και στην “τρίτη γενιά”, ακόμα απαγορεύονται στις μεταναστευτικές οικογένειες και κοινότητες της εργατικής τάξης στοιχειώδη εργατικά, πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα. Με τη νέα κυβέρνηση, η κατάσταση “μακιγιαρίστηκε” αλλά δεν άλλαξε ουσιαστικά.
Αυτή τη στιγμή, χιλιάδες οικογένειες μεταναστών και κυρίως προσφύγων από τη Συρία καταφθάνουν καθημερινά στην Ελλάδα. Στη Λέσβο και στην Κω ήδη υπάρχει το ενδεχόμενο σοβαρότατης ανθρωπιστικής κρίσης καθώς υπάρχει δυσκολία ανταπόκρισης στα ζητήματα σίτισης και στέγασης. Οι προσφυγικές οικογένειες στοιβάζονται σε χώρους χωρίς υποδομή, και σε άθλιες για την υγιεινή των παιδιών συνθήκες ώστε να γίνει η διαδικασία της στρατιωτικής ταυτοποίησης. Τα τελευαία χρόνια μικρές ομάδες αλληλεγγύης σηκώνουν εθελοντικά μεγάλα βάρη, απέναντι όχι μόνο στην αναλγησία αλλά και την μεθοδευμένη διακρατική προσπάθεια εξόντωσης των προσφύγων.
Η υπεράσπιση των δικαιωμάτων των προσφύγων δεν είναι περιθωριακό ή δευτερεύον ζήτημα. Αντίθετα αποτελεί κριτήριο και μέτρο της αντοχής των συνεκτικών αξιών της αλληλεγγύης, της ταξικής και της κοινωνικής συνείδησης, όπως και της αντιφασιστικής και αντιπολεμικής μνήμης. Στο – πάντα πρόσφατο – παρελθόν, ερειπωμένες από τον όλεθρο του πολέμου κοινωνίες, σε εποχές πολύ πιο δύσκολες από τη σημερινή κατάφεραν ενάντια σε ισχυρούς στρατούς να δώσουν παραδείγματα υπεράσπισης των προσφύγων. Στην παρούσα συγκυρία της “κρίσης”, η υπεράσπιση της προσφυγικής ζωής και του ταξιδιού της είναι απόλυτη προτεραιότητα για τις αξίες και τις κοινωνικές σχέσεις της αλληλοβοήθειας. Τόσο με όρους ταξικής πάλης, όσο και με όρους συλλογικής και ατομικής ευθύνης γύρω από το τι σημαίνει άνθρωπος.
Πρωτοβουλία Αναρχοσυνδικαλιστών/τριών στα Χανιά
σε συνεργασία με την Α.Π. Ροσινάντε
